Dr. Nazif Burca

Bu yazımda sizlerle CIA sertifikası sürecimle ilgili görüş ve tecrübelerimi paylaşacağım. Sertifikamı aldıktan sonra arkadaşlardan çok sayıda soru geldi, gelen bu sorulara göre görüşlerimi aşağıda belirttim.

CIA Sertifikası Sınavına Hangi Kaynaklardan Hazırlandınız?

Sınava Gleim ve IIA’s CIA Learning System ile hazırlandım. Sınavlarla ilgili bir eğitim almadım. Ancak daha önce eğitim alan arkadaşlardan bulduğum notlara göz attım ve sorularını da çözdüm. Gleim ve IIA’in sistemlerini bir birleri ile karşılaştırdığımızda, her iki sistemin de kendine göre artı ve eksileri var. Gleim’in

Türkçe ve İngilizce olması önemli bir avantaj. IIA’in sistemi İngilizce ancak IIA’in sisteminin konu anlatım şeklini sevdim. Kitaplarında konuları veriş şekli sadece sınava değil, iç denetim mesleğini de öğretmeye yönelik olarak hazırlanmış. Gleim’in notları ise daha sınav odaklı hazırlanmış, bazen bütünü görmek zorlaşabiliyor. Gleim bazen daha detaylı bilgiler verebiliyor ve bu detaylar da sıkıcı olabiliyor. Bu setlerin kapsamlarına göre çeşitli versiyonları var. Tam kapsamlı (full) versiyonları daha pahalı ve extra içerikler var. İlgili sayfalarından set kapsamlarına ve fiyatlarına bakabilirsiniz. Örneğin Gleim premium versiyonunda deneme sınavı, videoyla açıklamalar, sınavı geçene kadar kullanım garantisi, uzman muhasebecilerden destek gibi özellikler var. Benim hazırlandığım Gleim seti, TİDE’nin sayfasında sunulduğu haliyle soru bankası ve konu notlarından oluşan en dar kapsamlı set. Bu versiyonu dar kapsamlı olsa da, notlar kısmı ve hazırlık soru sayılarının tam set ile benzer olduğu düşüncesindeyim. Çünkü Gleim’in sayfasında bu kısımlar tam ve temel sette de ortak olarak gözüküyor. Tam versiyonda deneme sınavları da olduğu için soru sayısı bu denemeler nedeniyle fark edebilir. IIA’in sınav sisteminde ise, tam seti kullandım. Her ikisi de değerli bir sistem. Ancak IIA’in sadece İngilizce olması dezavantaj, ancak siz tamamen İngilizce hazırlanmayı düşünüyorsanız bu problem olmayacaktır. Soru sayısı açısından bakılınca, her ikisinde de çözdüğünüz test sayısı arttıkça benzer sorular gelmeye başlıyor. Sorular her ikisinde de sınırlı diyebilirim. Bununla birlikte Gleim’in çevirisinde bazı küçük problemler gördüm. Türkçeye çeviri olunca, bu durum anadilinden okumaya göre, anlamayı biraz güçleştiriyor. Gleim’in benim kullandığım dar kapsamlı versiyonu 18 ay kullanım hakkı veriyor. Ancak premium setinde kazanıncaya kadar kullanma hakkı var. IIA’in en üst, tam seti 2 yıllık, ancak eğer son sınavınızı henüz kazanamadıysanız ve sınava başvuru yapmış olmanız kaydıyla iki yıldan sonra ilave 6 ay daha kullanım hakkı veriyor. Full setler arasında her ikisinin de farklı özellikleri var ihtiyaca göre bunlar değerlendirilebilir.

CIA Sertifikası Sınavına Nasıl Hazırlandınız? Nasıl Bir Yol İzlediniz?

Sınava Part 1, 2 ve 3’e sırayla girdim. Çalışmaya başladığım ve sertifikayı hak ettiğim zaman yaklaşık bir buçuk yıl sürdü. Yukarıda belirttiğim kaynakların ilgili bölümlerini sınavları çözmeden önce okudum. İlgili sistemlerden soruları çözdüm. Anlamadığım kısımları tekrar ettim. Mümkün oldukça yanlış cevap seçeneklerinin neden olmadığını da anlamaya çalıştım. Gleim’in notlarının bir kısmının ses kaydını okuyarak, cep telefonuma kaydettim. Kayıt yaparken normal bir şekilde okudum ve yaklaşık birer saatlik bölümler halinde kaydettim. Ses kaydımı araç kullanırken, yürüyüş yaparken vb uygun durumlarda cep telefonumdan dinledim. Bir süre sonra kendinizi dinlemekten bıkkınlık geliyor. 😃 İlk önce Part 1’e hazırlanırken standartları kaydetmiştim, dinleyerek tekrar ettikçe faydasını gördüğüm için Gleim’in Part 3 notlarını da okuyarak kaydettim. Bilemediğim sorularla ilgili defterlerime notlar aldım. Bu notlarımı da bölüm bölüm kaydettim. Ses kaydı yaparken, dinlerken anlamanızı kolaylaştıracak şekilde sanki birine anlatıyormuş gibi, biraz yavaş yavaş okuyarak kaydetmeniz daha sonra dinlerken anlamanızı kolaylaştırıyor. O yüzden çabucak bitirmeye çalışmak için hızla okumak iyi olmuyor. Ayrıca IIA’in zorunlu rehber dışındaki tavsiye edilen rehberler ve pozisyon raporlarını da okudum. IIA ve TİDE’nin sayfalarında verilen örnek sorulara bakmanız ve onlardan bugünkü sınav konularına dahil olanlarını dikkatlice çözmeniz iyi olur. Bu arada bir hususu da hatırlatmakta fayda var, birçok sınav sorusunda cevabını hemen göremiyorsunuz bunun için soruyu çok dikkatli okumak ve çeldirici cevapları iyi elemek gerekiyor. Sorularda bazen tüm şıklar uygun cevap gibi gözüküyor ancak soru sizden en uygun olanı, en faydalı olanı vb istediği için doğru cevabı ayırt etmek zor oluyor. Eğer soruyu iyi anlamamışsanız yanlış yapma olasılığınız çok yüksek. O nedenle soruyu çok dikkatli okumak ve yanlış cevapları elemek, ona göre doğru cevabı bulmak gerekiyor.

CIA Sertifikasyonunu  Sınavına Çalıştığım Kaynakdaki Soru Sayıları Az Ne Yapmalıyım?

CIA Sınavına Çalıştığım Kaynaktaki Soruları Birkaç Kez Tekrar Etmeme Rağmen Başarısız Oldum, Sınavdaki Sorular Daha Zorlayıcı Ne Önerirsiniz?

CIA Sertifikasyonu Sınavına Girdim Ancak Başarısız Oldum, Daha Detaylı Çalışmak İstiyorum Kaynak Öneriniz Nedir?

CIA ‘nın İlgili Bölümüne Girdim Başarısız Oldum, Çalışma Şekli, Düşünme Taktiği  vb Öneriniz Nedir?

CIA Sertifikası Sınavdaki Sorular ve Çalıştığım Kaynaktaki Soru Tipleri  Farklıydı Ne Önerirsiniz?

Adayların karşılaştığı en önemli problemlerden birisi çalıştıkları kaynağın sorularının az olması, bu soruları çözebilmelerine rağmen sınavda başarısız olmaları veya çalıştıkları kaynakların soruları ile sınav sorularının tam uyuşmaması.

Yukarıda bahsettiğim gibi ben bir değil, iki kaynağa çalıştım Part 1 ve 2’yi ilk seferde geçtim ancak Part 3’e iki defa girmek zorunda kaldım. Benim de tecrübe ettiğim husus kaynakların sınavdaki soruları tam karşılamadığı, tam uyuşmadıkları yönünde. Part 3’e iki kere girmemdeki en önemli çalışma hatasının sorulara yönelik çalışmak, konuları yeterince anlamamak olduğu kanatindeyim. Konuları kavramaktan ziyade, daha çok sayıda sorunun çözümüne odaklanmak yanlış bir strateji oldu. İkinci girişimde soru çözümünden ziyade, konuları anlamaya odaklandım. Konuları anlamadan geçmedim. Kaynakların yeterli olmadığı kısımlarda, internet üzerinden konuyla ilgili diğer kaynakları okudum. Özellikle bilgi teknolojileri ve bilgi güvenliği ile ilgili konularda IIA’in yayınladığı GTAG’lerin hemen hepsini birkaç defa gözden geçirdim. Bunun da faydasını gördüm. Part 3 ile ilgili yaptığım hatalardan biri de finansal yönetimle ilgili kısımda çözdüğüm kaynaklardaki sayısal sorulara çok takılmam, bunu yaparken de diğer bilgi teknolojileri ve iş zekası kısımlarını ihmal etmemdi. Halbuki finansal yönetimin sınavdaki ağırlığı %20’den ibaret. Dolayısıyle bir bölüme ağırlık vermek ve daha fazla soru çözmeye yönelmek faydalı bir strateji olmadı. Çalıştığımız kaynakların soruları, sınavlarda çıkan soruları yeterince kapsamıyor veya tam olarak uyuşmayabiliyor. Bu noktada tek çıkar yolun, konuyu iyi anlamak, kavramaktan geçtiği düşüncesindeyim. Eğer konuyu yeterince kavradıysanız bu durumun size bir engel olmayacağı düşüncesindeyim. Testleri tekrar ettikçe sistem aynı soruları tekrar tekrar getiriyor ve yeni sorular fazla olmadığı için, insan bu tekrarlayan sorulardan yüksek puan alsa bile, aslında konuyu yeterince kavrayamamış oluyor. Bu da yeterince öğrenemediğiniz bir konuyu, öğrenmiş gibi bir yanılgıya düşmenize neden oluyor. O nedenle bu hatayı yapmamak için, konuyu tam olarak kavradığımızdan emin olmamız ve çözülen testler arasına belli zamanlar koyarak, aynı konuya ilişkin testleri arka arkasına çözmemek gerekiyor. Araya süre konulunca eski soruyu yeniden çözdüğünüzde en azından soruyu hemen hatırlayamıyorsunuz ve etkili bir öğrenme yapıp yapamadığınızı ölçebiliyorsunuz. Bu arada şunu da söyleyim, sınavda ekranda hesap makinası var ve ihtiyaç duyarsanız kullanabiliyorsunuz. Sınav merkezi dışında kağıt kalem kullanmak yasak. Bu nedenle hazırlanırken çarpma bölme vb işleri hesap makinasından yapmanızda bir mahsur yok.

CIA sınavlarında başarı oranları, yaklaşık %40 civarlarında.  Başarı oranları yüksek değil. Sınav çok zor değil, ancak ama ciddi  ve düzenli bir çalışma ve kavrama gerektiriyor. Hazır olduğunu zannerek sınava giren, ancak sınavda yeterli notu alamayarak sınavı geçemeyen çok fazla arkadaş var. Bunun en önemli nedeninin konuları yeterince kavramamak, yeterli çalışma zamanını ayırmamak ve uygulamaya ilişkin bilgi eksiklikleri olduğu kanaatindeyim. Bu eksiklikler giderilirse sınavdaki başarısızlık ihtimalinin daha da azalacağı kanaatindeyim. Sınava girip de başarısız olan arkadaşlara tavsiyem moralinizi bozmayın. Problem sizden değil, çalışma şeklimizdeki eksikliklerden kaynaklanıyor. O nedenle o eksiklerinizi tespit eder ve bunları giderirseniz sınavları tamamlayacağınızdan eminim.

CIA Sertifikası Sınavı Sürecine Dahil Olmak İstiyorum, Ancak Ne Yapacağımı Nereden Çalışmaya Başlayacağımı Bilemiyorum, Öneriniz Nedir?

Uygun bir kaynak seçip çalışmaya başlamak iyi olur. Etrafınızda çalışan başka arkadaşlarınız varsa onlarla iş birliği yapmanız, onlarla soruları/konuları anlamaya yönelik tartışmalar yapmanız uygun olur kanatindeyim. Sınava girmiş arkadaşlarınızın tecrübelerini sorup, bunlardan faydalanmanız uygun olur. Ayrıca bulabilirseniz eski notlar, sorular vb ilave kaynaklara da çalışmanız iyi olur. Bu arada CIA sınavı kapsamında zaman zaman değişiklikler olduğu için eski notlara çalışan arkadaşların bu versiyon değişikliklerini göz önünde tutmaları, gereksiz ve değişen konulara zaman ayırmamaları önemli. Eğer mümkün olursa TİDE’nin sertifikasyona yönelik eğitimlerinden de faydalanmak çok katkı sağlayacaktır. Bütçeniz kaynakların maliyetini karşılamıyorsa, kurumlarınızdan destek isteyebilirsiniz.

CIA Sertifikasyonu Sınavına Hazırlanmak İçin Ne Kadar Süre Gerekir?

Benim hazırlık ve sınavları tamamlamam yaklaşık 1.5 yıl civarında sürdü. Bu çalışma süresi sizin bir işte çalışıp çalışmadığınıza, iş yoğunluğunuza, çalışma şevkinize, tecrübelerinize göre azalabilir veya artabilir. IIA kurallarına göre programa başladıktan sonra, uzatma durumları hariç, üç yıl içerisinde sınavları tamamlamanız gerekiyor. Yeterince zaman ayıran bir arkadaş için, her bir bölüm için 3-4 aylık bir sürenin yeterli olacağı kanaatindeyim. Ancak zamanının uygunluğuna göre, bu süre iki aya kadar düşürülebilir ancak başka sorumluluklarımızı da düşündüğümüzde bu kolay gözükmüyor.

Sınavlarda Nerelere Odaklanmam Uygun Olur?

Bu konuda çok soru geliyor. Spesifik olarak şu şu konulara odaklandım demem zor. IIA zaten hangi konulardan sorular geldiğini ve hangilerinin, temel, hangilerinin yetkinlik gerektirdiğini açıklamış durumda. Çalışırken belirlenen bu konu başlıklarını dikkate almanın, çok faydalı olacağı kanaatindeyim.

CIA Sertifikası Sınavına girerken, Sınav Merkezi Yerine Evden veya Ofisten Sınava Girmek Nasıl Oluyor? Zor mudur?

Ben zorlanmadım. Ufak stresler olabiliyor ancak normal. Evden sınava girmek sınav merkezine göre daha kolay ve rahat. Gözetmenle iletişim kurabilmek için yeterli seviyede İngilizceniz olması gerekiyor. Sınava girmeden daha önceki bir vakitte sınava gireceğiniz bilgisayarla, sınava gireceğiniz yerden, internet ve bilgisayarınızın yeterli olup olmadığını test etmeniz uygun olur. Ona göre gerekirse tedbir alabilirsiniz.  Evden sınava girerken yarım saat önceden check in süreci başlıyor. Yarım saat kala sınav sistemini başlatmak ve gerekli hazırlıkları yapabilmenize imkan tanınıyor. Pearson Vue’nin sistemine girdikten sonra, size bir access kod atanıyor, bu kodu kopyalayarak programı bilgisayarınıza indirmeniz isteniyor. Dowload ettikten sonra, kurulumunu yapıyorsunuz, sonra size  atanan access kodu verilen alana paste ediyorsunuz ve telefon numaranızı Türkiye’nin ülke koduyla birlikte (+90 … … ….)  ilgili kısma giriyorsunuz sonra  check in prosesini gösteren ekran geliyor ve 18 yaş üstü olduğunuzu işaretlemeniz isteniyor. Sonra kurulan program sistem yeterliliklerinizi (mikrofon, internet hızı, kamera) otomatik olarak kontrol ediyor.  Sonraki adımda, cep telefonunuzla kendi fotoğrafınızı, arkalı önlü kimlik fotoğrafınızı ve çalıştığınız odanın fotoğrafını (ön, arka, sağ ve sol) çekmek için giriş metodunuzu seçmeniz gerekiyor. Bunun için iki alternatif veriliyor ya telefonunuza kısa mesaj gelmesini veya verilen web adresini telefonunuzdaki tarayıcınıza yazmanız gerekiyor. Text mesajı seçerseniz telefonunuza mesaj geliyor, gelen mesajdaki adrese tıkladığınızda  önce access kodunuzu yazıyorsunuz, sonra sırasıyla kendinizin, kimliğinizin ve etrafınızın fotoğrafını çekerek yüklüyorsunuz.  Youtube’daki bu videoda bu işlemlerin nasıl yapıldığı adım adım açıklanıyor. Sonra, sınav kuralları hatırlatılıyor. Sınav sistemi dışındaki programları kapatmanız gerekiyor. Bu arada, gözetmenle chat kutucuğu çıkıyor ve gözetmen sizden masanızı da göstermenizi istiyor. Masanızı gösterirken bilgisayarınızın kamerasını kullanarak  yapabiliyorsunuz. Böylece check in süreci tamamlanıyor. Gözetmen sizi beklemeye alıyor ve yaklaşık 10-15 dakika sonra gözetmen sınavı size açıyor, sınava başlıyorsunuz.

CIA Sertifikası Sınavına Türkçe mi, Yoksa İngilizce mi Gireyim?

Sınava Türkçe girmek daha uygun gözüküyor. Türkçe girdiğinizde ihtiyaç duyarsanız soru ve cevapların İngilizcesine de bakabiliyorsunuz.  Ben bu özelliği çok kullandım. Genellikle İngilizce kavramlara aşina olunca, sorunun Türkçesinden ne demek istenildiğini tam anlayamıyorsunuz o zaman İngilizcesine bakmak faydalı oluyor. Ayrıca İngilizceniz süper değilse, soruyu yeterli anlamamak nedeniyle hata olasılığını azaltmak için, tamamen İngilizce girme seçeneğinin uyun olmayacağını düşünüyorum.

CIA Sertifikası Sınavında Süre Kullanımıyla İlgili Neye Dikkat Etmek Lazım?

Sınavda sürenin etkin kullanımı çok önemli. Her soru için yaklaşık bir dakikadan biraz fazla süre düşüyor. Süre problemi yaşamamak için süreyi takip etmeniz, çok takıldığınız soruları daha sonra gözden geçirmek üzere işaretleyip diğer soruları çözdükten sonra, vakit durumunuza göre, geri dönüp ilgili soruları gözden geçirmeniz uygun olur. Sınavın başında biraz heyacan oluyor. O nedenle emin olmadığınız sorulara cevap verin, ancak gözden geçirme kısmını da işaretleyin. Hiç bir fikriniz olmadığı ve hesaplamaya dayalı vb zaman alabilecek sorulara gözden geçirme işaretleyin ve diğer soruları tamamladıktan sonra bıraktığınız, gözden geçirme koyduğunuz bu soruları gözden geçirin. Kaynaklardan soru çözerken kendimi süre kullanımına alıştırmak için şöyle bir yöntem izledim. Soruları çözerken kolayıma gelen soruları çözdüm, hesaplama gerektiren, zaman alan sorulara tekrar gözden geçirme işareti koydum, tüm soruları çözdükten sonra tekrar o zor gördüğüm soruları çözmeye çalıştım. Böylece, kolayca yapabileceğim sorulara yeterince zaman ayırmaya, süre biterken aceleyle onları kaçırmamaya çalıştım. Part 3’de tüm soruları çözdüğümde sınav bitimine 20 dakikam kalmıştı o sürede gözden geçirme koyduğum soruları gözden geçirdim sınav başındaki heyacanla yanlış yaptığım bazı soruları düzeltmeye fırsatım oldu.

Şimdilik bu kadar detaya girelim, daha sonra her bir bölümle ve konu başlıklarıyla ilgili nelere dikkat etmek lazım bunlarla ilgili detaylara da bakarız inşallah.

Tüm aday arkadaşlara başarılar ve kolaylıklar dilerim.